Wyłączniki krańcowe

Krańcówki

Wyłączniki krańcowe są nazywane również przełącznikami mechanicznymi. Czujniki krańcowe mają za zadanie wykrywanie określonego położenia ruchomych elementów, a następnie włączenie lub wyłączenie zasilania. Krańcówki pozwalają na wykonywanie połączeń w obwodzie elektrycznym poprzez zmianę położenia obiektu. Urządzenia te posiadają dźwignię, która po spotkaniu z przeszkodą powodują wciśnięcie przycisku. Aparaty te odgrywają rolę nadajników dyspozycyjnych w aplikacjach automatycznego sterowania. Wykorzystywane są również do wyłączania krańcowego oraz pozycjonowania. Wyłączniki mechaniczne wykorzystywane są w wielu aplikacjach automatyki przemysłowej oraz budynkowej. Przykładami ich zastosowań są: maszyny narzędziowe, prasy, roboty czy transportery.

Wyłączniki krańcowe - Podział

Łączniki krańcowe można podzielić według różnych kryteriów. Jednym z podziałów dotyczy sposobu wykrywania obiektów. Innymi kryteriami podziału jest sposób wyłączenia obwodu silnika oraz ze względu na rodzaj napędu. W ramach pierwszego podziału wyróżniamy:

krańcówki elektromagnetyczne,
krańcówki magnetyczne,
krańcówki optyczne.

Łączniki elektromagnetyczne są najczęściej wykorzystywane w układach automatyki. Urządzenia te cechują się prostą budową oraz niezawodnością. W przypadku wyłączników elektromagnetycznych za wykrywanie elementów odpowiedzialna jest dźwignia mechaniczna. Dźwignia połączona jest z elektrycznym łącznikiem umieszczonym w obudowie.

Czujniki krańcowe magnetyczne zostały wyposażone w parę magnesów, odpowiedzialnych za wykrywanie przeszkody. W momencie zbliżenia się magnesów do siebie następuje indukcja prądu, jest to sygnał zbliżenia się do przeszkody. Urządzenia tego typu charakteryzują się wysoką dokładnością oraz precyzją. Należy jednak pamiętać, iż są podatne na zaburzenia pól elektromagnetycznych, przez co w wielu przypadkach nie osiągają oczekiwanej dokładności.

Krańcówki optyczne posiadają skomplikowaną budowę oraz sposób działania. W przypadku tych urządzeń elementem odpowiedzialnych za wykrywanie przeszkody jest układ optyczny. Stosując wyłączniki krańcowe optyczne należy pamiętać, iż do prawidłowej pracy wymagane jest czyste środowisko, wolne od zapylenia. Biorąc pod uwagę typ wyłączenia obwodu silnika urządzenia dzielimy na wyłączniki krańcowe mechaniczne oraz elektromechaniczne. Łączniki mechaniczne wyłączają obwody silnika bezpośrednio. Wykorzystują do tego celu: krzywkę, dźwignię, przekładnię. Wyłączniki elektromechaniczne natomiast w sposób pośredni wyłączają obwód silnika. Podczas tego procesu czujniki wspomagane są pomocniczymi krańcówkami zainstalowanymi w obwodach sterowniczych.

Dzieląc wyłączniki ze względu na rodzaj napędu napędu wyróżniamy: łączniki wrzecionowe oraz dźwigniowe. Wyłączniki krańcowe wrzecionowe napędzane są za pomocą przekładni łańcuchowej lub zębatej. Krańcówki dźwigniowe uruchomiane są przy pomocy dźwigni przemieszczającej się o dany kąt pod wpływem krzywki.

Mikrowyłączniki krańcowe

Mikrowyłączniki dedykowane są do zastosowań w małych maszynach oraz urządzeniach. Przykładami ich zastosowań są: stoły obrotowe, wózki dźwigowe czy zawory hydrauliczne. Zaciski styków w mikrowyłącznikach są niezabezpieczone łatwo dostępne, w związku z tym zalecane jest montowanie wyłączników w odpowiednich miejscach, zapewniającymi ochronę przed czynnikami zewnętrznymi.

Budowa krańcówki

Krańcówki zbudowane są z trzech głównych elementów: korpusu, głowicy oraz dźwigni. Korpus aparatu może być wykonany z metalu lub tworzywa sztucznego. Ponadto jego wymiary są różne w zależności od serii czy wykonania danego łącznika. Wybierając głowicę należy zwrócić uwagę na ruch jaki wykonuje głowica. Producenci oferują głowicę z ruchem: liniowym, obrotowym lub wielokierunkowym. Ostatnim istotnym elementem krańcówki jest dźwignia. Na rynku dostępne są czujniki krańcowe w wykonaniu z: włókna szklanego, metalu czy materiału termoplastycznego. Występują w wykonaniu z samoistnym powrotem oraz bez samo powrotu. Warto tutaj zaznaczyć również, iż istnieje wiele rodzajów elementów napędowych. Wyróżnić można: